Geschichte:
Reeds in 1323 wordt er melding gemaakt van een ridder Everard van Heemstede. De hoeve land van Heemstede die door Nicolaas van Heemstede in leen wordt gehouden van de heren van Vianen, wordt in 1339 door zijn broer Sander van Heemstede verkocht aan zijn broer Borre van Heemstede en zijn zwager Hak van Schelluinen. In 1358 draagt Zweder van Schelluinen de hoeve land in Jutphaas over aan Borre van Heemstede, mogelijk een kleinzoon van de bovengenoemde Borre. Het blijft in het geslacht Heemstede totdat Elsabe Mouwer het erft, een nicht van de kleinzoon van laatsgenoemde Borre. Het huis Heemstede wordt voor het eerst in 1404 vermeld, wanneer het haar bezit is. Wanneer Elsabe Mouwer overleden is, wordt Heemstede in 1439 aan haar echtgenote beleend: Godschalk van Winssen. De leden van deze aanzienlijke Utrechtse familie oefenen gedurende de 15e en 16e eeuw vrijwel ononderbroken de ambten van schepen en burgemeester van Utrecht uit. In 1536 wordt Heemstede als ridderhofstad erkend. Na het overlijden van Willem II van Winssen in 1614 wordt het kasteel vermoedelijk niet meer bewoond, want het verschijnt in 1646/47 op een tekening van Roghman als een vervallen ruïne. Maria van Winssen verkrijgt Heemstede in 1640 na het overlijden van haar oudste broer. Zij laat samen met haar man Hendrik Pieck aan de overzijde van de Heemstederdijk het kasteelachtige landhuis Heemstede I bouwen. Na het kinderloos overlijden van Maria van Winssen komt Heemstede in 1669 aan Gerard de Waell van Vronestein en blijft het tot op heden bij het landgoed Heemstede in Houten behoren. In 1696 is het kasteel nog op de kaart van De Rooij te zien, maar daarna is het ruïneuze huis waarschijnlijk verdwenen.
Bauentwicklung:
Het formaat van gevonden bakstenen (29/30 x 16 x 8 cm) maakt een datering mogelijk van eind 13e of begin 14e eeuw. In 1404 werd Heemstede II voor het eerst genoemd, waardoor er een vermoeden bestaat dat het kasteel eind 14e eeuw is gebouwd. Heemstede II was een rechthoekige toren van drie verdiepingen. De details aan de gevel van Heemstede in de tekening van Roghman (mogelijke bouwnaden) wekken de indruk dat de eerste bouwfase bestond uit een kleinere woontoren van ca 7 x 7 m, die uitgebouwd is tot een bouwblok van ca. 12 x 12 m of dat er sprake was van een zaaltoren, die met een traptoren werd uitgebreid. Verder is een kleine terreinverhoging op de locatie van het gebouw zichtbaar. Het huis verviel tot een ruïne na de dood van de laatste bewoner in 1614. De ruïne verdween tenslotte na 1696.
Baubeschreibung:
De details aan de gevel van Heemstede in de 17e eeuwse tekening van Roghman (mogelijke bouwnaden) wekken de indruk dat de eerste bouwfase bestond uit een kleinere woontoren van ca 7 x 7 m, die uitgebouwd is tot een bouwblok van ca. 12 x 12 m of dat er sprake was van een zaaltoren, die met een traptoren werd uitgebreid.
