EBIDAT - Die Burgendatenbank

Eine Initiative der Deutschen Burgenvereinigung Menu

Voorn

Geschichte:

De families Van Voorn en Taetse van Voorn worden al in de twaalfde eeuw genoemd, hoewel de eerste vermoedelijke vermelding van huis Voorn pas uit 1274 stamt. Het huis was toen een leen van het kapittel van Oudmunster. In 1395 werd kasteel Voorn in leen gehouden door Gerrit van Voorn. Het bleef in de familie Van Voorn (ook wel Taetse van Voorn genoemd) tot de erfdochter Hillegond Taetse van Voorn in 1546 het goed opdroeg aan de proost van Oudmunster ten behoeve van Lubbert van Parijs van Zuidoord. Diens kleinzoon Tyman verkocht het kasteel in 1612 aan zijn zwager, Cornelis van Resand. Door financiële omstandigheden gedwongen, moest deze al in 1615 het kasteel verkopen aan Cornelia de Malapert. Haar dochter Maria was getrouwd met Pieter Panhuys. Hun achterkleinzoon Johan Lodewijk Panhuys verkocht het kasteel in 1683 om zijn schulden te kunnen voldoen. Het werd gekocht door de bekende Utrechtse klokkengieter François Hemony. Na het overlijden van zijn zoon in 1726 wisselde kasteel Voorn herhaaldelijk van bezitter door verkoop of vererving. Begin negentiende eeuw kwam het in handen van Anthonie Mangelaar Meertens. Diens zoon Henri George Ferdinand Meertens erfde het goed in 1831. Hij liet het kasteel in 1851 slopen. Zijn zoon Henri Willem liet een nieuw, modern landhuis bouwen aan het begin van de oprijlaan van het kasteel. Bij zijn dood vererfde het goed op de tweede dochter van zijn oudste halfbroer, Susanna Amelia Martens. Haar kleinzoon verkocht het goed in 1952 aan J.A. F. van Seumeren. Het goed is nog steeds in het bezit van zijn nakomelingen.

Bauentwicklung:

Hoe het oudste kasteel Voorn eruit heeft gezien, is niet bekend. Bij opgravingen in 1952/53 zijn wel delen van het oudste kasteel aangetroffen in het latere, zeventiende-eeuwse huis. In de linkervleugel van dat huis zijn bakstenen opgenomen met een formaat van 28 x 14 x 8 en 27 x 12 x 6,5 cm. Dit formaat bakstenen duidt op een datering in de tweede helft van de veertiende eeuw.
De oudste afbeelding van huis Voorn is een aankondigingbiljet van de openbare verkoop in 1615. Daarop is een huis te zien dat bestaat uit twee haaks op elkaar staande vleugels van twee verdiepingen onder zadeldaken tussen trapgevels. Dit huis is niet terug te herkennen in de opgegraven funderingen. Het lijkt erop dat deze afbeelding van het kasteel niet betrouwbaar is.
In 1634 meldt Aernout van Buchel dat huis Voorn onlangs verbouwd is. Waarschijnlijk was dit rond 1630 gebeurd. Het nieuwe huis was een rechthoekig gebouw van 20 x 14 m. Het bestond uit twee evenwijdige vleugels met twee verdiepingen boven een kelder, onder zeer steile schilddaken. Aan de achterzijde stond midden tegen de gevel een vierkante toren die ter hoogte van de daklijst overging in een achthoekige toren. Ook aan de voorzijde was midden tegen de gevel een toren gebouwd: deze was zes- of achthoekig. Het kasteel had een ommuurd voorplein met op de hoeken twee achthoekige duiventorens. Dit kasteel heeft bestaan tot 1851. In dat jaar liet Henri George Ferdinand Meertens het kasteel, op de duiventorens na, slopen. Zijn zoon liet aan het begin van de rijlaan naar het voormalige kasteel een nieuw landhuis bouwen.

Baubeschreibung:

Hoe het oudste kasteel Voorn eruit heeft gezien, is niet bekend. Het kasteelterrein met grachtrestanten maakt nu deel van het landschapspark Voorn achter het negentiende-eeuwse landhuis dat gebouwd is aan het begin van de oprijlaan van het kasteel.
Het park ligt in de in ontwikkeling zijnde Vinex-locatie Leidsche Rijn. De 'Ontwikkelingsvisie Centrale Zone Leidsche Rijn Utrecht' uit 2005 van de gemeente Utrecht stelt het als volgt: 'De inpassing van Park Voorn in Leidsche Rijn dient respectvol te geschieden, waarbij een goede overgang tussen het park en de verlegde A2 tot stand komt. Met bebouwingsmogelijkheden in de drie hoekpunten zal de oorspronkelijke vorm van het park worden benadrukt.'

Arch-Untersuchung/Funde:

Bij opgravingen in 1952/53 zijn delen van het oudste kasteel aangetroffen in het latere, zeventiende-eeuwse huis.